جمعه‌ها با معرفی فیلم و کارگردان (فیلم بازگشت به کارگردانی اوبرتو پازولینی)

جمعه‌ها با معرفی فیلم و کارگردان

این بخش توسط نویسنده، منتقد و پژوهشگر سینما جناب امیرحسین تیکنی ارائه می‌شود.

فیلم: بازگشت
کارگردان: اوبرتو پازولینی
2024

جنگ تروا تنها بخشی از داستان‌های به هم مرتبط یونانی است، شاید بتوان آن را قلب این داستان‌ها دانست، در تروا، حماسه و تراژدی به هم گره می‌خورد، از دل حماسه، تراژدی خلق می‌شود و از درون تراژدی، حماسه. جنگ تروا ده سال طول می‌کشد و اودیسه ده سال پس از اتمام جنگ به خانه بازمی‌گردد. او در این ده سال آوارگی، سرگذشت عجیبی را تجربه می‌کند. روزگار او در میان توفانها، بلاهای طبیعی، عشق‌های نابهنگام و مبارزه با اهریمنان می‌گذرد. او تمام یاراناش را در راه بازگشت به إیتاکا از دست می‌دهد تا با وجود پیروزی در جنگ تروا، شرمسار باشد.
فیلم بازگشت روایتی منطبق بر فصل پایانی اودیسه هومر است که اینبار اوبرتو پازولینی کارگردان کهنه کار ایتالیایی آن را به تصویر کشیده است. رالف فاینز و ژولیت بینوش بار دیگر در کنار هم قرار گرفته‌اند تا با پرفورمنس خوبشان اینبار در نقش اودیسه و پنولوپه، این داستان قدیمی یونانی را به به اثری جذاب و پرکشش برای بیننده بدل کنند.
فیلم اگرچه چیزی به داستان بازگشت اودیسه به خانه هومر نمی‌افزاید اما در روایت آن موفق است. فضای فیلم از نظر دکوراسیون و طراحی لباس مناسب داستان است و ریتم فیلم نیز از شروع تا پایان پرهیجانش، بر متن روایت این داستان قدیمی نشسته است تا داستانی که احتمالا اکثر بینندگان از پایانش مطلع هستند تا آخر جذاب بماند. شاید آنچه اوبرتو پازولینی را به ساخت این اثر سوق داده است، تاکیدی است که فیلم بر زشتی چهره جنگ دارد. آیا نمی‌شد از جنگ تروا پرهیز کرد؟! تمام آن همه انرژی، زمان و همتی که در تحقق این جنگ خونبار به کار بسته شد اگر برای صلح بکار گرفته می‌شد، داستان‌های دیگری خلق می‌شدند.
آن همه خون ریخته و زندگی نابود شده تنها به خاطر آنکه دل از ملانئوس کنده و با پاریس گریخته است. به دست آوردن دوباره هلن چه ارزشی دارد و یا حتی رنج از دست دادن عشقی چنین گسستنی آیا ارزش انتقام دارد؟!
در نمای پایانی فیلم، آنتونیوس در همان آن که آماده مرگ می‌شود، با چهره‌ای خونسرد خطاب به پنلوپه می‌گوید این همان مردی است که منتظرش بودی؟! من اگر همسرت بودم هرگز تو را به خاطر جنگ تنها نمی‌گذاشتم. اودیسه با تنی آغشته به خون تمام خواستگاران پنلوپه، حیرت زده او را می‌نگرد تا تلمارک تیغ را بالا ببرد و سر آخرین و جدی‌ترین خواستگار مادرش را بزند.

#جمعه_ها_با_فیلم
#بازگشت
#اوبرتو_پازولینی
#امیر_حسین_تیکنی
#خانه_جهانی_ماه_گرفتگان
#فصلنامه_ماه_گرفتگی