فصلنامۀ بین‌المللی ماه‌گرفتگی
سال سوم/ شمارۀ دهم/تابستان ۱۴۰۴
مطالعات تخصصی نقد سینمایی
نقد فیلم سینمایی« ابد و یک روز»
✍حوریه سیدغراب
دیواری بین روابط
خلاصه‌ی فیلم:
سمیه (دخترخانواده‌ای پرجمعیت که همیشه باهم در حال نزاع‌اند) قرار است به‌زودی به عقد مردی افغانی درآید و عازم افغانستان شود؛ اما این کار برای او دشوار است؛ زیرا او در خانواده نقش مهره‌ی اصلی را بازی می‌کند و تا حد زیادی تمام اعضای خانواده به وی وابسته‌اند به‌خصوص مادر ازکارافتاده‌اش و برادر کوچکش.
فیلم «ابد و یک روز» ساخته‌ی سعید روستایی را می‌توان یکی از فیلم‌های خوش‌ساخت سینمای ایران دانست. فیلمی که از نظر ساخت، فیلم بی‌عیب و نقصی است و این موضوع را می‌توان همواره حاصل از میزانسن‌ها و دکوپاژهای دقیق و با تفکر کارگردان (سعید روستایی) دانست. فیلم در آغاز با صحنه‌ی جمع‌وجور کردن خانه توسط سمیه و اعظم شروع می‌شود. (با نمای بسته از دستان سمیه) استفاده از دکوپاژ مدرن در صحنه‌ی آغازین یعنی (دکوپاژی که نه خبری از نمای معرف است و حتی آغازی متفاوتی دارد) مخاطب را با فیلم همراه می‌کند؛ علاوه‌بر این استفاده از میزانس‌هایی با برداشت‌های بلند که عموماً با پیچیدگی حرکت دوربین در قاب همراه است ریتم تندی به فیلم داده است؛ مثلاً در صحنه‌ای از فیلم که همگی مشغول به پاک‌سازی خانه و به‌دنبال موادهای مخفی‌شده ازسوی برادر دوم خانواده (محسن) هستند یا صحنه‌ای دیگر که بحث و نزاع و درگیری بین دو برادر به وجود می‌آید. در تمام این صحنه‌ها پیچیدگی حرکت دوربین در قاب دیده می‌شود؛ علاوه‌بر این شیوه‌ی چیدمان میزانسن (حرکت دوربین و حرکت بازیگران ) و دکوپاژ استفاده‌شده در فیلم به فیلم ریتم تندی داده و می‌توان گفت تمامی فیلم دارای ریتم تندی است.
مورد دیگری که در فیلم بسیار به چشم می‌خورد پرکاراکتر بودن و شخصیت‌محور بودن فیلم است. با نگاه کلی به فیلم شاید 80 درصد آن دربردارنده‌ی صحنه‌هایی است با تعدد شخصیت، که در آن از میزانسن مدرن استفاده شده است. ( همیشه چند نفر، یا سه نفر) داخل قاب به‌طور فشرده با نگاه‌هایی به خارج یا داخل قاب وجود دارند.
اما موردی که به اعتقاد من این کار را به یکی از فیلم های خوش ساخت تبدیل کرده است دیواری است که همواره در تمام صحنه های پر شخصیت بین محسن (برادر معتاد)با اعضای خانواده گذاشته می شود از صحنه ی گرفتن عکس که همگی در کنار هم می ایستند و آماده ی گرفتن عکس می شوند به غیر از محسن که بر روی پله ها می نشیند و نرده های پله که فاصله ای بین او و اعضای خانواده می اندازد تا صحنه ای که همه ی اعضای خانواده در حال رقصیدن و پای کوبی در داخل اتاق هستند ولی محسن در حیاط در حال رقصیدن است،به زیبایی تمام جدا افتادن و طرد شدن او را از طرف خانواده وحتی خود که (انزواطلب است)را بیان می کند (در واقع با میزانسن های از پیش تایین شده مرزی بین روابط خانوادگی گذاشته شده و از هم گسیختگی خانواده را نشان می دهد.)
در کل سعید روستایی با واقف بودن و تسلط داشتن به چیدمان صحنه و دکوپاژ توانسته اسمی درخور از خود در سینما ایران به جای بگذارد.
لینک دریافت پی‌دی‌اف شماره دهم فصلنامه‌بین‌المللي‌ماه‌گرفتگی/ تابستان ۱۴۰۴:
انتشار فصلنامۀ بین‌المللی ماه‌گرفتگی سال سوم/ شمارۀ دهم/ تابستان ۱۴۰۴(تهیه فایل پی‌دی‌اف)
#فصلنامه_بین_المللی_ماه_گرفتگی
#سال_سوم
#شماره_دهم
#تابستان_۱۴۰۴
موارد بیشتر
یادداشتی بر فیلم «دوست‌داشتنی»✍امیرحسین تیکنی(فصلنامۀ بین‌المللی ماه‌گرفتگی سال سوم/ شمارۀ دهم/تابستان ۱۴۰۴)
نقدی بر فیلم «پیرپسر» ✍طاهره بارئی(فصلنامۀ بین‌المللی ماه‌گرفتگی سال سوم/ شمارۀ دهم/تابستان ۱۴۰۴)
بازخوانی فضا،جنسیت و عاملیت زنانه در یک مناسک مذهبی ✍زهرا اسماعیلی(فصلنامۀ بین‌المللی ماه‌گرفتگی سال سوم/ شمارۀ دهم/تابستان ۱۴۰۴)