فصلنامۀ بین‌المللی ماه‌گرفتگی
سال دوم/ شمارۀ هشتم/زمستان ۱۴۰۳
مطالعات تخصصی نقد و پژوهش شعر
یادداشتی در معرفی «بی‌آنکه از چشم‌هایم بخوانی» -آناماریا روداس
✍م. روان‌شید
شعرِ «چپِ اروتیک» به مبارزه طلبیدنِ جامعه‌ی مُرده است!
به‌نظرم «شعرِ اروتیک» به مبارزه طلبیدنِ اندیشه و باورهای یک جامعه است، خاصه این‌که حاصلِ اندیشه و قلمِ شاعرانِ زن باشد؛ و زندگی در جوامعِ سنتی و به‌اصطلاح در حالِ رشد می‌تواند این مبارزه را سخت‌تر و خطرخیزتر کند. در اروپایی که میلِ جنسی و سکس مقوله‌هایی دیگر عادی‌شده هستند و درواقع پیشِ‌پا افتاده، شاید «شعرِ اروتیک» آن شگفت‌انگیزی و خطر را با خود نداشته باشد، اما همین که به «جهان سوم» با باورها و اعتقادهای سنتی می‌رسیم، این مبارزه شکلی دیگر پیدا می‌کند، درست مثلِ مبارزه‌ی مسلحانه‌ای که سلاحش خودِ «زن» است.
در جوامعِ سنتی زن بودن یک مقوله‌ی قابلِ بحث است؛ شاعرِ زن بودن مقوله را مبالغه‌آمیزتر می‌کند؛ و شاعرِ زنی که در شعر از میلِ جنسی و عشق؛ بی‌پروا و هراس می‌گوید همه‌ی معادله‌ها را به‌هم می‌زند. «خودِ واقعی» بودن در جوامعِ سنتی؛ نوعی مبارزه است و به مبارزه طلبیدنِ باورها، درست کاری که در زنانِ شاعرِ ایرانی ایرانی «فروغ فرخزاد» کرد، یعنی حرکتی خطرخیز و البته جسورانه، حرکتی که هرکسی از پسِ آن برنمی‌آید.
اما شعرهای «چپ اروتیک»!
به «آناماریا روداس» نگاه می‌کنم، زنی شاعر در جامعه‌ای سنتی و شاید پیشِ‌پا افتاده.
اندیشه و تفکر «چپ» شاید تا پیش از او هم‌خوانی و هم‌سانیِ موجهی نداشته باشند؛ اما روداس «چپِ اروتیک» را پیشِ رو می‌گذارد و زمینِ بازی را عوض می‌کند. واژه‌ی «چپ» مبارزه را در روحِ خود پنهان دارد و معنا می‌کند، اما وقتی شعرِ «چپِ اروتیک» را پیشِ رو می‌گذاری؛ دو شکل از مبارزه را با هم ادغام کرده‌ای و تعریفی دیگر از دو حوزه‌ی «چپ» و «اروتیک» می‌دهی؛ یعنی تغییرِ ساختمان بی‌آنکه هویتِ ساختمان تغییر کرده باشد، هویت کامل‌تر می‌شود و ساختمان بزرگ‌تر.
«آناماریا روداس» شاعر گواتمالایی در کتابِ «بی‌آنکه از چشم‌هایم بخوانی» دست به ساخت‌وسازی دوباره و خطرخیز زده است؛ شعرهایی عاشقانه و حماسی، هویتی نو در شعر.
من باور دارم که این مجموعه که با سخت‌گیری و وسواسِ «علی‌اصغر فرداد» ترجمه و به خانه‌های ما راه پیدا کرده، نه‌تنها یک مجموعه شعرِ متفاوت که کتابی است برای تحقیق، پژوهش و آموزشِ دیگرگونه دیدن. آموزشِ نوشتن است، نوشتنِ احساساتی که خود به‌تنهایی جرم محسوب می‌شوند، خاصه در جامعه‌ی ایران.
لینک دریافت پی‌دی‌اف شماره هشتم فصلنامه‌بین‌المللي‌ماه‌گرفتگی/ زمستان ۱۴۰۳:
انتشار فصلنامه‌بین‌المللي‌ماه‌گرفتگی سال دوم/شماره هشتم/زمستان ۱۴۰۳(دريافت فایل پی‌دی‌اف)
#فصلنامه_بین_المللی_ماه_گرفتگی
#سال_دوم
#شماره_هشتم
#زمستان_۱۴۰۳
موارد بیشتر
فصلنامۀ ماه‌گرفتگی سال دوم/ شمارۀ هشتم/زمستان ۱۴۰۳ (نقد و بررسی کتاب مجموعه شعر تهرانِ چشمهای تو)
فصلنامۀ ماه‌گرفتگی سال دوم/ شمارۀ هشتم/زمستان ۱۴۰۳ (تحلیل نگاه غیرایدئولوژیک سپهری به جامعه و هنر و ارزش‌های اجتماعی شعر او)
فصلنامۀ ماه‌گرفتگی سال دوم/ شمارۀ هشتم/زمستان ۱۴۰۳ (نگاهی کوتاه بر شعر امروز و…)